Neon uithangbord in de vorm van een spraakwolk met daarin een hartjessymbool en een 0.

Reviewplatforms

Bedrijven zoals Google, Yelp, Meta en Trustpilot bieden beoordelingen en reviews van fysieke locaties en diensten. De markt voor beoordelingen omvat tegenwoordig niet alleen meer winkels en restaurants, maar ook dokters, docenten en overheidsinstanties. Mensen maken gebruik van reviewplatforms om de beste bedrijven en services te vinden, en bedrijven gebruiken deze platforms om hun diensten en producten te optimaliseren. Reviewplatforms bezitten en beheren beoordelingen die een sterke invloed hebben op het financiële succes van bedrijven, en verkopen betaalde abonnementen aan bedrijven om gunstiger te verschijnen op hun platforms. Beoordelingen worden niet alleen geleverd door gebruikers, maar ook door algoritmes op basis van gedrag: zo worden algoritmische beoordelingen gebruikt door banken om iemands financiële betrouwbaarheid in te schatten aan de hand van onder andere hun koopgedrag.

Auteur: Steven van der Wekken

Student Bachelor Taal & Cultuurstudies (Universiteit Utrecht)

  • Het is het jaar 2033, en we zijn beland in een samenleving waarin de reputatie van alles en iedereen in de handen ligt van private bedrijven, waar iedereen afhankelijk van is. De digitale en fysieke stad zijn volledig in elkaar verweven, waardoor er geen ontsnappen meer is aan het beoordelen of beoordeeld worden. Iedere beweging, iedere aankoop en iedere interesse wordt opgeslagen en gebruikt om een score te vormen, die andere burgers en bedrijven gebruiken om je betrouwbaarheid te bepalen. Vanwege de constante behoefte om betrouwbaarheid te controleren en te moeten concurreren met de betrouwbaarheid van anderen, is het niet meer mogelijk authentiek jezelf te zijn zonder een slechte reputatie (en daarmee een slecht leven) te riskeren. Door dit constante risico wil iedereen die het kan betalen zo veel mogelijk investeren in review platforms om hun scores hoog te houden. Ongelijkheid is de brandstof voor dit systeem, waarin iedereen wanhopig afhankelijk is van iedere kans op succes. De bedrijven die iedereens reputatie kunnen sturen en daarmee enorme macht hebben, creëren doelbewust deze ongelijkheid om in controle te blijven, ten koste van de groepen die al benadeeld waren in de maatschappij. Succes en vrijheid zijn geen recht, maar een abonnement, en alleen de rijken kunnen zich veroorloven een leven te leiden dat vrij en authentiek is.


    We gaan verder deze toekomst in, en bevinden ons in een staat die volledig onder de controle is van reviewplatforms: door een volledige afhankelijkheid van hun diensten door burgers, bedrijven en overheden zijn ze de nieuwe macht geworden. Democratisch bestuur is volledig ten onder gegaan aan deze almachtige bedrijven, die kunnen bepalen of je een kans maakt in de samenleving of niet. Er zijn geen rechten meer, maar slechts privileges die je alleen kan winnen door een goede score te behalen. Iedereen die zich uitspreekt tegen het regime krijgt een lage score en verliest zo iedere kans op een goed leven.

  • Het is het jaar 2033, en door middel van reviewplatforms is de mate van ongelijkheid in de maatschappij ongekend laag: voor burgers bieden de platforms de mogelijkheid jezelf bekend te maken, te verbinden met anderen, en een goede reputatie op te bouwen. Als gevolg hiervan kan je goed contacten leggen met de mensen of bedrijven aan wie je wat hebt te bieden, en is er voor de gemiddelde persoon meer kans dan ooit voor persoonlijk, sociaal en financieel succes. Hoe positiever je invloed is op degenen om je heen, des te meer je wordt beloond met een goede online reputatie. Hetzelfde geldt voor bedrijven en publieke diensten, wiens betrouwbaarheid inzichtelijker is geworden dan ooit. Hierdoor worden goede diensten beloond, en kunnen burgers vermijden geld en tijd te verspillen en bedrogen te worden. Mensen of bedrijven voelen zich nooit gedwongen om mee te doen of online te staan: niemand wordt benadeeld door niet te werken aan hun online reputatie, en alle deelname is vrijwillig.

    Iedereen heeft de optie om zelf te kiezen of ze te vinden zijn op reviewplatforms, en er zijn geen beloningen voor het plaatsen van beoordelingen. Hetgeen wat dit allemaal mogelijk maakt, is het beheer van de platforms: de digitale stad wordt nu net als de ruimtelijke stad beheerd door democratische publieke diensten, die werken voor het goed van iedere burger, en niet voor een winstmotief. Inzicht in informatie en beoordelingen wordt gezien als een recht, en is toegankelijk voor iedereen. Tegelijkertijd wordt privacy en de vrijheid niet gebruik te maken van de technologie ook gezien als recht, en wordt er voor gezorgd dat niemand zich gedwongen voelt gebruik te maken van de platforms. De toegang tot eerlijk inzicht in beoordelingen en informatie zorgt ervoor dat mensen elkaar en bedrijven meer durven te vertrouwen, wat zorgt voor meer sociale cohesie en een bloeiende economie.

  • • Wie moet reviewplatforms beheren en bezitten?
    • Wat zijn de gevolgen van een constante toegang tot beoordelingen op onze ervaring van vertrouwen, vrijheid en privacy?
    • Hoe kan worden voorkomen dat men te afhankelijk wordt van reviewplatforms?
    • Hoe kunnen reviewplatforms zo worden ingezet om zo gelijkwaardig mogelijk voordelen te bieden aan iedereen in de samenleving?
    • Hoe kan er worden gezorgd voor bewustzijn van vooroordelen?

    • Hoe kan er worden voorkomen dat reviewplatforms geen vals gevoel van objectiviteit geven?
    • Hoe kan er worden voorkomen dat er misbruik van beoordelingen wordt gemaakt door gebruikers van de platforms?
    • Hoe kan er worden voorkomen dat er misbruik van beoordelingen wordt gemaakt door degenen die de platforms beheren?
    • Hoe kan er worden voorkomen dat beoordelingen ongelijkheden versterken?
    • Hoe kan er worden gewaarborgd dat de degenen die besluiten níet gebruik te maken van reviewplatforms gelijke kans hebben op persoonlijk en financieel succes van ?
    • Zouden beoordelingen beperkt moeten blijven tot diensten en producten of zouden ook mensen zelf een sociale score moeten krijgen?

  • Perry, A. J. M. R. (2020, 20 februari). Five-star reviews, one-star profits: The devaluation of businesses in Black communities. Brookings. Geraadpleegd op 9 februari 2022, van https://www.brookings.edu/research/five-star-reviews-one-star-profits-the-devaluation-of-businesses-in-black-communities/

    PublicSpaces. (2021, 2 augustus). Wij willen het internet terug. Geraadpleegd op 9 februari 2022, van https://publicspaces.net/

    Schep, T. (2022). Social Cooling - Big Data’s long term side-effect. Social Cooling. Geraadpleegd op 9 februari 2022, van https://www.socialcooling.com/

    Kobie, N. (2019, 7 juni). The complicated truth about China’s social credit system. WIRED UK. Geraadpleegd op 9 februari 2022, van https://www.wired.co.uk/article/china-social-credit-system-explained

    Wekken, Steven van der (2021). How online reviews decrease trust and invade public spaces. On: IfThenElse.